Chọn nái và lọc làm giống



 Chọn nái và lọc làm giống cÅ©ng là má»™t trong những vấn đề quan trọng mà chúng ta cần quan tâm. Có má»™t số chú ý mà chúng ta cần biết:

 

Chọn nái hậu bị và nái cÆ¡ bản

Ở trại nhà:
Chọn hậu bị thay Ä‘àn: Qua 3 bước như sau:
Sau khi sinh:
Xác định những con hậu bị ở các lứa đẻ có nhiều heo con, không có các dị tật sinh sản.
Ghi lại ngày sinh tháng đẻ, số con/ lứa, giống và số tai.
Chuyển những heo đực con từ những lứa lá»›n sang lứa nhỏ để đồng đều số con ở má»—i nái.
Ghi chép các triệu chứng hoặc hành vi cá»§a con nái trong giai Ä‘oạn sinh và nuôi con chẳng hạn: Khó đẻ, dùng thuốc hoặc các biện pháp thu y can thiệp.
Từ 3 đến 5 tuần:
Chọn heo qua số vú, vú lá»™ rõ không bị lép. Chọn từ những bầy không có bất kỳ khiếm khuyết di truyền nào. Nếu phát hiện ra bất kỳ má»™t khiếm khuyết di truyền nào thì không sá»­ dụng bầy con, nái và đực (cha mẹ cá»§a bầy Ä‘ó) vào mục Ä‘ích nhân giống.
Chọn lần kế tiếp khoảng 2-3 tháng tuổi. Để lại khoảng 50% nuôi.
5-7 tháng tuổi: Lá»±a chọn chi tiết hÆ¡n trong giai Ä‘oạn này, có thể dá»±a vào các tiêu chí sau:
Ngoại hình: Chân, số vú v.v...
Sinh trưởng: Tăng trọng, tiêu tốn thức ăn, độ dày mỡ lưng
Chuyển những con hậu bị được chọn ra nuôi riêng và cho ăn hạn chế, nhưng tăng cường bổ sung khoáng chất.
Cho tiếp xúc vá»›i đực và quan sát các biểu hiện động dục để có quyết định cuối cùng giữ lại những con hậu bị tốt làm giống.
Chọn nái sinh sản: (Từ hậu bị sang nái cÆ¡ bản)
Chỉ tiêu quan trọng nhất là số con cai sữa cho 1 nái trong năm, nhưng cần quan tâm má»™t số chỉ tiêu khác như:
Số con sinh ra sống, số con cai sữa và chất lượng cá»§a heo con để Ä‘ánh giá heo nái. Nên đợi đến lứa thứ 2, có thể lứa 3 để có quyết định lá»±a chọn chính xác.
 
 
Mua hậu bị:
Nên mua heo hậu bị từ những trại có thá»±c hiện những chương trình cải tiến di truyền, có thể dá»±a vào 2 cách: 1. Phương pháp chọn giống chẳng hạn theo các chỉ tiêu: Tăng trọng, mỡ lưng và số con sÆ¡ sinh. 2. Ý kiến cá»§a khách hàng về chất lượng con giống cá»§a trại.
Mua hậu bị từ những Ä‘àn heo có sức khoẻ tốt không nhiá»…m bệnh tật.
Heo hậu bị nên được mua ít nhất 30 ngày trước mùa sinh sản, và nên được nuôi cách ly để theo dõi trước khi phối giống.

Chọn đực giống

Chọn đực ở trại nhà:

Chọn theo ngoại hình:
Hình dáng phát triển cân đối, vai lưng rá»™ng và mông nở
Chân cao thẳng, to khỏe, rắn chắc, Ä‘i móng không Ä‘i bàn. Tuyệt đối không chọn những con đực có chân siêu vẹo dị dạng khác thường chẳng hạn: Chân vòng kiềng hoặc chân quá hẹp và yếu.
Chọn heo đực có dịch hoàn phát triển hoặc các cÆ¡ quan sinh dục khác không có dị tật.
Chọn theo năng suất:
Tốc độ tăng trọng, độ dày mỡ lưng, tiêu tốn thức ăn và tá»· lệ nạc.
Thành phần thân thịt như: Quầy thịt mông
Chất lượng thịt: Màu sắc, mùi vị, cảm quan.

Mua đực từ trại khác:

Giống như mua heo cái hậu bị, nên mua heo đực từ những trại có thá»±c hiện những chương trình cải tiến di truyền, có Ä‘àn heo khỏe mạnh không nhiá»…m bệnh tật.
Lá»±a chọn giống thích hợp để kết hợp lai tạo vá»›i nái nhà. Ví dụ: Nếu gia Ä‘ình có nái địa phương nên chọn mua đực ngoại Yorkshire để sản xuất con lai F1 có tốc độ tăng trọng nhanh và cho tá»· lệ nạc cao hÆ¡n.
Nên mua heo đực lúc 6-7 tháng tuổi, ít nhất 2 tháng trước mùa sinh sản, và nên được nuôi cách ly, cho ghép phối thá»­ để Ä‘ánh giá khả năng sinh sản.
Ngoài các bước và tiêu chí để chọn nái và đực giống ở trên. Có má»™t vài Ä‘iểm sau bà con nông dân và các trang trại cần chú ý:
Sổ sách ghi chép đầy đủ chi tiết sẽ giúp dá»… dàng chọn được nái và đực giống chất lượng tốt.
Quy mô Ä‘àn heo càng lá»›n thì chất lượng nái và đực giống được chọn lọc càng cao.
Cần có quy trình phòng ngừa bệnh chặt chẽ để tránh dịch bệnh gây chết hàng loạt không đủ số heo để chọn.
Chọn số heo nhiều hơn cần thiết để dự trữ trong những trường hợp cần thiết.
Kết luận: Lá»±a chọn heo nái và nọc làm giống là vô cùng quan trọng để sản sinh Ä‘àn con có chất lượng tốt tiếp tục nhân lên bán giống hoặc sá»­ dụng lai tạo vá»›i các giống khác sản xuất heo thịt thương phẩm.